Trong suốt thời gian 50 năm điều hành tại Berkshire, Warren Bufet đã làm giàu cho tất cả cổ đông của mình với tỷ suất sinh lời trung bình hàng năm đạt 21,6%. Bài học rút ra từ thành công trong đầu tư chính là sức mạnh của thời gian. Thời gian là biến số quan trọng nhất trong công thức lãi kép.
Tuy nhiên để “lãi kép” có thể phát huy tác dụng thì bạn cần phải nắm giữ cổ phiếu một thời gian đủ lâu. Nếu bạn mua 1.000 cổ phiếu BMP vào ngày cố phiếu niêm yết lên sàn (11/7/2006) tại mức giá 67000 đồng/cp thì số tiền bạn bỏ ra là 67 triệu đồng. Sau rất nhiều lần chia thưởng cổ tức bằng tiền và cổ phiếu giá vốn của bạn giảm xuống chỉ còn 5300 đồng. Sau đúng 10 năm, BMP đã có giá 70300 đồng, bạn có 888 triệu đồng trong tài khoản.
TTCK Việt Nam đã chứng kiến không ít cổ phiếu tăng giá hàng chục lần trong 10 năm qua.
Sức mạnh của lãi kép thật ghê gớm! Ai cũng hiểu là việc nắm giữ những cổ phiếu tốt, có triển vọng trong một thời gian dài sẽ đem lại hiệu suất sinh lời khủng khiếp. Nhưng ít ai làm được điều đó. Hầu hết các nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam chọn việc tất bật lướt trên những con sóng nhỏ mà không nhìn thấy được con sóng thần hình thành trong nhiều năm. Rất nhiều nhà đầu tư lướt sóng trên thị trường 5-10 năm nhưng kết quả thu được cũng chỉ từ lỗ vốn đến hòa. Nhiều người đã không đủ kiên nhẫn và rời bỏ thị trường từ sớm.
Có nhiều lý do khiến nhà đầu tư không thể nắm giữ được một cổ phiếu lâu dài, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
1. Hầu hết nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam thích lướt sóng
Hầu hết các nhà đầu tư chọn lướt sóng là phương pháp đầu tư của mình nhất là các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Các nhà đầu tư lớn cũng lướt sóng nhưng với tần suất vào lệnh ít hơn. Rất hiếm nhà đầu tư nắm giữ một cổ phiếu quá 5 năm, nếu có, phần nhiều là do họ mua ở giá rất cao và đang bị kẹp hàng, chưa dám cắt lỗ.
Ngoài ra, việc các công ty chứng khoán khuyến khích khách hàng lướt sóng (để thu được nhiều phí giao dịch) cũng là một phần lớn nguyên nhân khiến nhà đầu tư hay chốt lời sớm danh mục của mình.
2. Nhà đầu tư chỉ nhìn ngắn hạn, thiếu kiên nhẫn
TTCK biến động không ngừng và có lúc rất nhanh, mạnh, đi cùng đó là sự tham lam hoặc sợ hãi của nhà đầu tư. Sự biến động ngắn hạn tác động rất nhiều đến cảm xúc, lý trí của nhà đầu tư nếu họ bám bảng điện liên tục. Họ sẽ có khuynh hướng nhìn ngắn trong vài ngày hoặc giỏi lắm là vài tháng nên với bất cứ sự biến động mạnh trong ngắn hạn nào cũng khiến họ phải bán cổ phiếu ra để chốt lời (sợ mất lãi) hoặc cắt lỗ (phòng vệ cho tài khoản).
3. Nhà đầu tư muốn tối đa hóa chi phí cơ hội
Các cổ phiếu thường có những khoảng thời gian dài điều chỉnh và tích lũy trước khi tăng mạnh. Để tăng chi phí cơ hội, nhà đầu tư luôn muốn giảm tối đa thời gian chờ đợi bằng cách giải ngân vào những cổ phiếu đang trên đà tăng giá và kiếm lời ở một khúc nào đó.
Họ sẽ có khuynh hướng lướt sóng hết cổ phiếu này đến cổ phiếu khác, miễn là cổ phiếu đó có sóng. Họ cho rằng đó là cách tốt nhất để không bỏ lỡ bất cứ cơ hội nào từ thị trường, tối đa hóa chi phí cơ hội.
Việc ngồi im nằm vùng nhìn cổ phiếu của mình đi ngang trong thời gian dài trong khi nhiều cổ phiếu vẫn tăng ầm ầm chắc chắn khiến họ nao núng tinh thần.
4. Rất ít nhà đầu tư theo trường phái đầu tư giá trị
TTCK Việt Nam còn khá non trẻ và kênh đầu tư chứng khoán vẫn còn rất mới mẻ với hầu hết người dân Việt Nam. Trường phái đầu tư giá trị vì thế cũng chưa thịnh hành trên thị trường. Khi nhà đầu tư ngay từ đầu đã không xác định theo đuổi việc đầu tư giá trị một doanh nghiệp thì họ không quan tâm triển vọng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp. Họ không đi sâu vào tìm hiểu doanh nghiệp mà chủ yếu mua bán theo phân tích kỹ thuật, tin tức hoặc khuyến nghị của nhân viên tư vấn.
Lời kết:
Trong hành trình đầu tư của mình, có thể nhiều lần bạn đã mua được cổ phiếu tốt thực sự nhưng điều đó chưa đủ để làm bạn giàu, chỉ có kiên trì nắm giữ cổ phiếu tốt mới có được những thành tích vượt trội với phần còn lại của thị trường.
Sự biến động của giá hàng ngày, hàng tuần là bài test, liều thuốc thử cho sự kiên trì, tỉnh tào, cũng là thách thức ghê gớm cho niềm tin và sự lỳ lợm đối với nhà đầu tư. “Lửa thử vàng, gian nan thử sức” hay “đường dài mớt biết ngựa hay” là những trâm ngôn thiết thực cho các nhà đầu tư thành công trên TTCK.
Cổ phiếu luôn vẫn động theo quy luật vốn có của nó, muốn đi lên được bắt buộc phải trải qua sự điều chỉnh, đó chính là quá trình đào thải những người nhìn ngắn thay bằng những người nhìn xa trông rộng. Nói rộng hơn, thị trường luôn biết cách đào thải những người thiếu kiên nhẫn và kiến thiết sự thành công cho những nhà đầu tư kiên nhẫn thực sự.