Các nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư mới trên thị trường forex thường có khuynh hướng chọn phương pháp giao dịch ngắn (Scalping, Day trading). Trên thị trường chứng khoán thì các nhà đầu tư rất thích lướt sóng ngắn (swing trading) thay vì đầu tư nắm giữ lâu dài một cổ phiếu.
Có khá nhiều nguyên nhân, nhưng cơ bản vẫn nằm ở tư duy đầu tư vốn bị chi phối bởi vốn kiến thức, kinh nghiệm thiếu hụt của các nhà đầu tư mới.
1. Thiếu hụt kiến thức và kinh nghiệm
Nhà đầu tư mới chưa thể tự xây dựng cho riêng mình một phương pháp đầu tư như thế nào cho hiệu quả. Họ vừa giao dịch vừa học, vừa trải nghiệm, vừa trả học phí cho thị trường. Hầu hết các giao dịch của thế hệ nhà đầu tư mới đều thông qua sự gợi ý của bộ phận môi giới như một nguồn cố vấn tin cậy. Nhưng các nhà môi giới cần phí giao dịch hơn là hiệu quả đầu tư của khách hàng. Đó là mâu thuẫn lợi ích lớn giữa người tư vấn và khách hàng. Việc cân bằng lợi ích này quả thực không dễ dàng trước áp lực doanh số ngày càng lớn của nhân viên môi giới. Để tạo nhiều phí giao dịch thì tần suất giao dịch của khách hàng phải nhiều, đồng nghĩa với việc phải hướng khách hàng tới việc phải lướt sóng ngắn đến siêu ngắn.
Thực tế, các nhà đầu tư mới rất dễ bị lôi cuốn bởi các con sóng hay cơ hội đầu tư ngắn hạn diễn ra rất thường xuyên. Các cơ hội không ở cổ phiếu này thì ở cổ phiếu khác, không ở cặp ngoại hối này thì ở cặp khác, khiến nhà đầu tư luôn thấy vô số cơ hội kiếm tiền từ việc lướt sóng.
Phong cách lướt sóng về cơ bản dễ sử dụng, dễ áp dụng, đánh nhanh, rút nhanh, không rườm rà. Nó phù hợp với bản tính chộp giật, thích ăn xổi, thiếu kiên nhẫn của người Việt và cả những người thích cảm giác mạnh, rủi ro lớn (kiểu thích cờ bạc), nhất là những người trẻ tuổi.
2. Đặt thu nhập lên trên tăng trưởng
Thu nhập được hiểu là số tiền nhà đầu tư kiếm được hàng tháng, còn tăng trưởng là con số % lợi nhuận trên vốn hàng tháng, quý, năm.
Khi nhà đầu tư quá chú trọng tới vấn đề thu nhập, áp lực phải kiếm được một khoản tiền nào đó hàng tháng khiến họ phải tìm cách gia tăng cơ hội đồng thời rút ngắn thời gian đầu tư. Họ không muốn bỏ lỡ bất cứ cơ hội ngắn hạn nào để tối đa hóa nguồn thu nhập. Điều này đồng nghĩa với việc họ phải di chuyển xuống khung thời gian thấp hơn và tiêu tốn nhiều thời gian hơn bên thị trường. Áp lực phải tạo ra các khoản thu nhập nhất định hàng tháng cho việc tiêu dùng hay trả nợ hoặc ít nhất là họ muốn hiện thực hóa ngay các khoản lợi nhuận khiến họ chốt lời rất sớm.
Không nhiều nhà đầu tư cá nhân đặt tiêu chí tăng trưởng lên hàng đầu. Chỉ có các nhà đầu tư trung, dài hạn, các quỹ đầu tư mới quan tâm tới yếu tố tăng trưởng vốn. Họ không phải chịu áp lực làm giàu nhanh chóng, chỉ cần chờ đợi một vài cơ hội tốt là quá đủ.
3. Dành quá nhiều thời gian cho giao dịch
Khi quỹ thời gian nhiều, nhà đầu tư thường bám bảng điện, bám biểu đồ liên tục. Họ rất dễ rơi vào trạng thái nghiện giao dịch. Giao dịch bị chi phối rất nhiều bởi cảm xúc. Cảm xúc được tạo nên bởi những cây nến xanh đỏ. Khi một nhà giao dịch dành quá nhiều thời gian bên biểu đồ giá, họ sẽ khó thoát khỏi những cám dỗ từ thị trường. Họ cảm thấy thị trường có rất nhiều con sóng nhỏ mà mình có thể lướt được. Và vì vậy, từ một người có thể là bận bịu với công việc thì họ có thể bỏ việc để trading full-time hoặc ít nhất là dành thêm một lượng lớn thời gian để canh giá.
Rất nhiều nhà đầu tư xem chứng khoán chỉ là nghề tay trái nhưng họ vẫn dành tối đa thời gian có thể để lướt sóng liên tục.
4. Lướt sóng như một trào lưu của các nhà đầu tư mới
Những nhà đầu tư mới theo phong trào như những trang giấy trắng, bị định hình bởi thị trường và nhân viên môi giới. Họ được tạo niềm tin rằng lướt sóng có khả năng sinh lời và thu hồi vốn nhanh, không phải chờ đợi lâu.
Các công ty môi giới, các nhân viên chăm sóc luôn dành cho khách hàng sự quan tâm đặc biệt với rất nhiều những khuyến nghị mua bán. Điều đó gần như là “mốt” trên thị trường. Rất rất hiếm một nhân viên chăm sóc khuyến nghị khách hàng hãy mua và nắm giữ dài hạn một cổ phiếu nào đó hay một IB forex khuyên khách hàng hãy “gồng lãi”.
Nhà đầu tư theo phong trào hành xử rất thụ động, dễ làm theo sự xúi giục hay hành vi của người khác, của đám đông. Vì vậy, tâm lý thích lướt sóng ngắn rất dễ lây lan.
Hiện nay, phần lớn những nhà đầu tư trên sàn chứng khoán hay forex đều thuộc nhóm thích lướt sóng. Nhưng chắc chắn hơn 90% trong số họ không nắm được nguyên lý cơ bản nhất của phương pháp đầu cơ này. Hầu hết các nhà đầu tư theo trường phái lướt sóng ngắn đến siêu ngắn đều không mang lại hiệu quả, thậm chí là thua lỗ nặng nề. Họ thường xuyên rơi vào nghịch cảnh “chốt non”, “gồng lỗ”, “kẹpper” nghiêm trọng, để rồi cuối cùng cũng trở thành một nhà đầu tư “bất đắc dĩ”. Hiệu suất đầu tư của nhà đầu cơ lướt sóng so với các nhà đầu tư đích thực chênh nhau rất rõ ràng.
