Các nhà đầu từ thất bại thường không hiểu mình đã và đang làm gì trên thị trường. Họ loay hoay với giấc mộng làm giàu từ thị trường mà mãi không giải được bài toán sự nghiệp. Nếu họ coi đầu tư tài chính là một nghề nghiêm túc, gắn bó lâu dài thì họ đã không đối xử với tài khoản của mình như vậy. Họ đã nên phải dành rất nhiều thời gian để học hỏi, rèn luyện, trải nghiệm, hoàn thiện phương pháp đầu tư của mình. Rồi đến khi họ thất bại và bỏ cuộc, họ vẫn chưa thể nhận ra đúng lý do mà mình thất bại. Tất cả thất bại đều được bao biện bởi “cái số”, “không hợp”, “không có duyên”, “trò này cờ bạc đỏ đen”. Suy cho cùng, họ bước chân vào thị trường là để “chơi” mà. Một tư duy chưa nghiêm túc đổi lấy một kết quả tất yếu, khó tránh khỏi.
Thế nên, đó là lý do tại sao tỷ lệ dân số đầu tư chứng khoán ở Việt Nam lại ít như vậy (2%) trong khi ai cũng nô nức và muốn sở hữu bất động sản. Cuối cùng tiền trong dân lại chảy rất nhiều vào kênh đầu cơ không tạo ra của cải vật chất cho xã hội này. Thực tế, lớp người “chơi chứng khoán” khi đã thất bại ê chề, thường đi phổ biến, rêu rao những quan điểm sai lệch của mình cho các thế hệ nhà đầu tư sau dẫn tới một hệ tư tưởng, tư duy xấu khi nói về kênh đầu tư chứng khoán: Cờ bạc, đỏ đen, lừa đảo, may rủi, thao túng…
Dẫu vậy, đầu tư khôn ngoan quả thực không hề dễ dàng gì nếu không nói là nó còn khó hơn điều hành một doanh nghiệp. Đầu tư là cấp độ cao nhất, khó nhất của tri thức và tư duy, yêu cầu nhiều kinh nghiệm hơn là học thức. Do vậy, rất khó để một newbie chân ướt chân ráo mới bước vào thị trường khốc liệt đã có sẵn một tư duy nghiêm túc cho việc đầu tư của mình. Chúng ta thường hay có tư tưởng “chơi thử” khi có ý định bắt đầu. Nhưng thị trường là một trận chiến mà phần thắng đã được kiến tạo cho số ít, nó sẽ quét sạch những người “thử” và “chơi”. Thị trường chỉ giữ chân những người thực sự nghiêm túc, chuyên nghiệp.
Bạn có thể rất giỏi ở lĩnh vực mình học hoặc đang làm, nhưng đầu tư chứng khoán nó không liên quan nhiều tới học thức, địa vị, chỉ số IQ của bạn. Dù bạn là ai, bạn vẫn phải bắt đầu với chứng khoán bằng học hỏi, nghiên cứu, tìm tòi, thất bại và đi đến kuôn khổ cuối cùng của thành công là Tư duy + đam mê + chuyên môn. Nhưng, người đang “chơi” thì làm gì có tư duy đúng đắn huống hồ gì là chuyên môn!.
Vậy để không đi theo lối mòn cũ, các bạn mới đừng mơ mộng về cái sự “chơi thử” sẽ mang lại sự giàu có đến với mình. Nếu nó dễ dàng đến thì cũng sẽ sớm ra đi. Hãy nghiêm túc ngay từ đầu khi tham gia giao dịch. Thái độ nghiêm túc còn thể hiện qua việc chúng ta coi đầu tư như một nghề chân chính giúp mình kiếm tiền, làm giàu, từng bước hướng tới tự do tài chính. Cốt lõi của vấn đề nghiêm túc có thể diễn tả qua một số ý sau:
– Thất bại trong giai đoạn đầu (2 đến 5 năm) gần như là đương nhiên và chắc chắn. Muốn thành công bạn cần phải kiên trì hơn hẳn phần còn lại của thị trường.
– Không ngừng trau dồi, cải thiện kiến thức, học hỏi (từ các nhà giao dịch thành công, các diễn đàn lớn, các tài liệu, sách nước ngoài…). Hãy bắt đầu bằng một tài khoản demo (nếu có), kiểm nghiệm phương pháp bằng cách backtest trên dữ liệu quá khứ, rèn luyện và forward test thực tế bằng một số vốn nhỏ. Khi nhận thấy sự hiệu quả trong thời gian đủ dài thì bạn có thể bắt đầu tăng kích thước tài khoản.
– Lập kế hoạch rõ ràng (thời gian đầu tư, vốn, kịch bản thị trường, kế hoạch mua/bán, các quy trình, quản lý vốn, quản lý rủi ro, …) là điều luôn có sẵn trong nhật ký giao dịch/đầu tư của bạn.
– Chuẩn bị tài chính lành mạnh (không đi vay mượn tiền để đầu tư), một phương pháp giao dịch tốt đã được kiểm chứng.
– Không ngừng rèn luyện, chỉnh sửa, hoàn thiện kỹ năng, phương pháp.
Tất cả quá trình đó quả thực không dễ dàng với hầu hết các nhà đầu tư trên thị trường vốn chủ yếu đầu tư theo phong trào. Thực tế cho thấy, phần lớn các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bị đào thải khỏi thị trường trong vòng 2 năm đầu tiên. Nếu vẫn giữ tư duy “chơi” chứng khoán, “chơi” forex thì bạn sẽ chẳng thể nào trụ lại với thị trường lâu dài.